Structuurvisie Ondergrond: drinkwater voorop in nationaal afwegingskader
Grondwaterbescherming moet een stevige pijler worden in de Structuurvisie Ondergrond, die het ministerie van Infrastructuur en Milieu (I&M) momenteel voorbereidt. Drinkwater is sterk verbonden aan volksgezondheid. Bescherming van drinkwaterbronnen is in de Drinkwaterwet aangeduid als een ‘dwingende reden van groot openbaar belang’. Vewin wil dat dit tot uitdrukking komt in de structuurvisie en pleit voor een nationaal afwegingskader voor ordening van ondergronds ruimtegebruik. Drinkwaterwinning zal daarbij voorop moeten staan.
 


Druk
De structuurvisie ordent alle activiteiten onder de grond. En dat is nodig, want het wordt steeds drukker in onze bodem. Een toenemend aantal partijen maakt gebruik van de ondergrond voor de meest uiteenlopende activiteiten: winning van aardwarmte of schaliegas, de opslag van CO2 of koude en warmte, en de aanleg van een groeiend aantal kabels en leidingen van bijvoorbeeld telecom- en internetbedrijven. Ook bestaan er plannen om in de toekomst kernafval op te slaan in ondergrondse kleilagen.
En precies dáár, in die zelfde ondergrond, vinden de Nederlandse drinkwaterbedrijven een belangrijke bron om drinkwater van te maken: grondwater. De drinkwaterbedrijven maken zich zorgen over de toenemende ondergrondse drukte en de risico’s die dat oplevert voor de grondwaterkwaliteit.

Drinkwatervoorziening is nationaal belang
In totaal wordt er in ons land jaarlijks 1,1 biljoen liter drinkwater geproduceerd: 55% daarvan komt uit grondwater. En niet alleen een groot deel van de grondstof ‘water’ zit ondergronds, ook veel van de benodigde infrastructuur, zoals de waterleidingen.

Drinkwatervoorziening is primair een zaak van volksgezondheid en is dus een nationaal belang. Die vaststelling is belangrijk, nu de roep om ordening van de ondergrond steeds luider wordt. Nu keuzes gemaakt moeten worden over het gebruik van de ondergrond, zal er ook een nationaal afwegingskader moeten komen.

Prioriteiten stellen
Bij een afwegingskader gaat het om prioriteiten. Welke activiteit is het belangrijkst, welke kan lager op de ladder? Het is goed om eerst na te denken over een manier om de verschillende ondergrondse activiteiten te beoordelen. Doe je dat op basis van volksgezondheid of duurzaamheid, invloed op het klimaat, of kies je voor economische belangen? Vewin is van mening dat volksgezondheid prioriteit moeten hebben boven meer economisch gerichte activiteiten in de ondergrond.

De drinkwaterbedrijven besteden veel tijd en geld aan het 100% betrouwbaar houden van het drinkwater. Ze zijn steeds in staat om nieuwe zuiveringsmethoden te vinden om concrete problemen aan te pakken. Meer zekerheid over de beschikbaarheid en geschiktheid van de bodem is essentieel om ook in de toekomst de productie van schoon en gezond drinkwater voor elke Nederlander te kunnen blijven garanderen. Kortom, drinkwater zal bovenaan de ladder moeten staan als het gaat om afwegingen voor ondergronds ruimtegebruik.
Vewin, Vereniging van waterbedrijven in Nederland