Waterspiegel Update  
Onderzoek bagatelliseert risico's schaliegas
Het in opdracht van het ministerie van EZ uitgevoerde onderzoek naar de eventuele winning van schaliegas in Nederland noemt specifiek voor drinkwater verschillende risico’s, maar in zijn brief aan de Tweede Kamer bagatelliseert de minister deze. Verder concluderen de onderzoekers – mét Vewin – dat het huidige wettelijke kader niet voldoet; ook aan deze constatering gaat de minister voorbij.



Grote risico’s voor water

Vewin zegt nee tegen boren, tenzij alle risico’s voor grondwater kunnen worden voorkomen. Door (proef)boringen naar schaliegas kan het grondwater verontreinigd raken, wanneer de gevaarlijke chemicaliën, die bij het fracken (het ‘kraken’ van aardlagen) worden gebruikt, vrijkomen. Door een verstoring van afsluitende bodemlagen verliest het grondwater bovendien zijn natuurlijke bescherming.

Grondwater voor altijd onbruikbaar
Een grote zorg van de drinkwaterbedrijven is de wand van het boorgat dat vanaf de oppervlakte door de waterhoudende lagen naar de diepere gashoudende grondlagen wordt geboord. Als hier chemicaliën doorheen lekken, kan het grondwater worden aangetast. Het hoeft maar één keer fout te gaan om een grondwatervoorraad voor altijd onbruikbaar te maken. Belangrijke conclusie in het rapport: het optreden van calamiteiten kan niet worden uitgesloten en overal ter wereld treden calamiteiten op, door menselijke fouten of aardbevingen.

Naast de risico’s voor het grondwater levert schaliegaswinning ook gevaar op voor het oppervlaktewater. Zo noemt het EZ-onderzoek het gevaar voor het ontsnapping van gassen of vloeistoffen vanuit (oude) boorgaten voor schaliegaswinning naar grond- en oppervlaktewater.

Wetenschappelijk onderzoek nodig
Minister Kamp maakt niet duidelijk wat hij concreet gaat doen om de risico’s beheersbaar te houden. Vewin wil daarom dat eerst diepgaand wetenschappelijk onderzoek wordt verricht naar risico’s van schaliegas, vóórdat wordt besloten tot (proef)boringen. Het aangekondigde advies van de MER-commissie is een eerste stap in deze richting.

Regelgeving aanscherpen
Vewin wil dat het gebruik van gevaarlijke chemicaliën bij het fracken wordt verboden. Daarnaast moet langjarige monitoring van de grondwaterkwaliteit bij alle boringen verplicht worden, moeten er calamiteitenplannen zijn en (financiële) garanties voor nazorg als zich tóch problemen met het grondwater voordoen. Hiervoor moet de Mijnbouwwet worden aangepast. Verder moet er een integraal plan komen voor toezicht en handhaving.

Adviesrecht
De drinkwaterbedrijven willen afdoende garanties dat verontreiniging van grondwater wordt voorkomen. Een MER-verplichting bij aanvraag voor (proef)boringen zal daaraan bijdragen. Daarnaast vraagt de drinkwatersector om medezeggenschap en een formele positie (in de vorm van een wettelijk adviesrecht) bij de beoordeling van vergunningaanvragen voor schaliegaswinning.
Vewin, Vereniging van waterbedrijven in Nederland